In deel 1 werd de basis gelegd voor een meer activerende “empowerende” benadering van Attention Deficit Disorder (ADD). Een insteek die gebaseerd is op spirituele principes (van Essentiële ontvouwing) en neurowetenschappelijke inzichten (neuroplasticiteit).

In dit vervolgartikel werken we uit hoe onze Zijnsgeoriënteerde manier van (zelf)coaching verder uit. Aansluitend op je ingebouwde vermogen en ‘drive’ tot zelfverwerkelijking. Een IK te zijn. Het begint bij acceptatie van alles wat er is. Bij zelfacceptatie.

In dit vervolg op deel 1 werk ik mijn benadering van AD(H)D verder uit.
Deze is gebaseerd op empowerment en ontvouwing – van zelfacceptatie naar zelfleiderschap.
Het vormt de basis voor de therapeutische manier van ADD/ADHD coaching die ik voorsta.

 

Van ‘stoornis’ naar ‘potentie’

Zelfacceptatie bij ADD lijkt een onbegonnen zaak als we uitgaan van wat de medische wetenschap erover te zeggen heeft.  In DSM-5 wordt ADD, al dan niet met de H van hyperactiviteit, immers een neurobiologische ontwikkelingsstoornis genoemd. Een verstoring of achterblijven in de volledige en ‘normale’ ontwikkeling van de neurologische bouwplaat van onze hersenen.

In mijn vorige artikel heb ik aangegeven, dat dit achterblijven maar heel relatief is. Net als de mate waarin zij die ermee behept zijn dit als een stoornis beschouwen. Immers, veel mensen groeien er in de loop van hun adolescentie overheen. In de zin dat ze er geen last meer van ondervinden. En een ander deel, dat zich er nog wel bewust van is, herkent in deze constitutie ook allerlei mogelijkheden die door henzelf en anderen als uitzonderlijk en kansrijk worden herkend. Creativiteit (zie ook mijn artikel over “Creativiteit en ADD“) en empathisch vermogen worden in dat kader veel genoemd.

Wij zijn niet onze hersenen

Om tot een ‘empowerende’, ons in onze kracht zettende benadering te komen, stel ik voor om ‘neurobiologisch’ en ‘stoornis’ even te vergeten. Het is van belang los te komen van een fatalistische beschouwing van onszelf als machine. Een machine die ‘nu eenmaal’ beperkt en geprogrammeerd is door wat onze hersenen ons voorschrijven. Het omgekeerde is eerder het geval. In Echte Aandacht hebben we, aansluitend op Gabor Maté’s boek Scattered Minds, aangegeven dat AD(H)D een coping-effect is, een aanpassing van ons als kind om een situatie van extreme vroegkinderlijke stress op te vangen. Verder dan dat, we laten zo ook de neerdrukkende focus los op wat er niet goed gaat. Wat er niet goed gaat, omdat onze hersenen ‘nu eenmaal’ zo zijn.

Wij gaan ervan uit, dat Zijn een werkwoord is! Het drukt ontvouwing uit.

Ontvouwing

We verleggen daarmee de aandacht dus naar ontwikkeling. Ontwikkeling die niet ophoudt als je 12 of 24 bent. We sluiten aan op het menselijk verlangen ons te ont-wikkelen, te ontvouwen. En op het vermogen, juist ook in onze neurologie, om ons voortdurend aan te passen aan de wereld en aan wat wij hier ten diepste willen zijn.

Die aanpassingen hebben deels nu al in ons plaatsgevonden, als volwassenen die ‘behept’ zijn met ADD. Aanpassingen en ontvouwingen om op een andere, maar evengoed waardevolle wijze, mens te zijn. Ons te manifesteren, van betekenis te zijn. Deels hebben die neurologische verbindingen, kwaliteiten en talenten zich echter nog niet in ons gematerialiseerd.

Ons verhaal is nog niet af

Die ontwikkeling is daarmee om de een of andere reden nog niet af (als er al ooit een eind aan komt). Misschien gestokt geraakt door dingen die al vroeg in ons leven hebben plaatsgevonden. Misschien omdat wijzelf en mensen om ons heen niet wisten hoe met ons om te gaan. De gebruikshandleiding misten of verkeerd begrepen. Of misschien moeten we nu wel gewoon dóór, omdat we veranderd zijn door wat we onlangs mee hebben gemaakt. Door wat ons van ons stuk heeft gebracht.

Maar hoe dan?

Hoe zouden we dan de belofte die we in ons dragen tot verdere ontplooiing kunnen brengen? Dat is de insteek van een ‘empowerende’ benadering van ADD die ik zoek, bieden wil. Een benadering die aansluit bij het spirituele principe van (en menselijke verlangen naar) Essentiële ontvouwing. En bij het vermogen van neuroplasticiteit, ingebouwd in onze neurologische printplaat: de interface tussen onze Essentie en de wereld.

In die benadering zijn een viertal aandachtsgebieden te onderscheiden:

  • Voelend vermogen – door:
    • Ontwikkeling van onze decentrale intelligentie – door:
    • Bewustzijn in je lichaam te brengen
    • Bewustzijn te brengen naar je gevoelens
  • Aandachtsregulatie – door:
    • Focus-gebaseerde meditatie
    • Unfocus-gebaseerde meditatie
  • Zelfacceptatie, Zelfliefde en Zelfvertrouwen – door:
    • Gevoelens van zelftwijfel en zelfafwijzing waar te laten zijn en te leren dragen;
    • Kunnen Rusten in jouw Zijn, vloeien vanuit jouw Essentie;
  • Worden wie je bent – door:
    • Zelfactualisatie vanuit essentieel verlangen
    • Zelfleiderschap

In dit artikel beperken we ons tot de eerste drie aandachtsgebieden. Het vierde werken we uit in een vervolgartikel.

Voelend vermogen

In de Zijnsoriëntatie gaan wij ervan uit dat de voelende staat de toegangspoort biedt tot de Zijnsstaat. Met het laatste bedoelen we: het kunnen leven en onszelf actualiseren vanuit wie we ten diepste bedoeld zijn. Als unieke manifestatie van het Kostbare, het Zijn.

Chris Kersten van het Centrum Zijnsoriëntatie beschrijft die Zijnsstaat als volgt in zijn paper Het Voelende Bestaan als Basis voor het Zijnsbestaan:

“Stel je eigen Zijnsstaat voor als de staat van een rivier. Als rivier stroom je als vanzelf naar de zee. Als rivier doe je daar op geen enkele manier je best voor. Je bemoeit je niet met je snelheid of je richting van stromen. Je stroomt gewoon. Onderweg stroom je als vanzelf door het hoogteverschil ergens langzamer of juist sneller, en je slingert en meandert. Als rivier vind je dat geen punt. Je laat jezelf of het leven, hoe je het ook ziet, compleet vrij om met jou als water te doen wat het wil. Je bent er gewoonweg niet mee bezig, met of en hoe je stroomt.”

Niets-doen

Om die Zijnsstaat te bereiken is verrassend weinig nodig. Chris Kersten nogmaals citerend:

“Een zijnservaring en een zijnsstaat bereik je vooral door niet te doen. Niet doen lijkt simpel, maar het is een hele weg om te leren niet te doen, niks te veranderen aan ervaringen die zich voordoen. Je moet er veel voor doen om te leren niet te doen, jezelf niet te manipuleren, om je over te geven en om pijnlijkheden te doorvoelen. Dat niet-doen gaat vooral over niet bezig zijn te organiseren wat goed lijkt te zijn als remedie voor het je basaal ‘geen-goed-mens voelen’.”

Dat niets-doen doen we door het ontwikkelen van de voelende staat, een natuurlijke staat van de mens. Om die te bereiken hoef je je alleen maar open te stellen voor wat er voelbaar is.

Lichaamsgericht

Daarvoor oefenen we ons op de eerste plaats in afstemming op ons lichaam. Door meer en meer bewustzijn te brengen naar onze lichaamssensaties. En zo ons hele lichaam met bewustzijn te vullen, en omgekeerd ons bewustzijn te belichamen, in ons lichaam te laten landen.

Dat brengt ons de mogelijkheid onszelf te hervinden, te midden van alle onrust in en om ons heen. En onze reflexmatige manieren van omgaan daarmee te laten varen. Door onszelf te leren af te stemmen op ons lichaam als we onrustig of aangedaan zijn, hervinden we letterlijk de basis van ons bestaan.

Gevoelens

Ons lichaam is ook een medium om contact te maken met wat er werkelijk op een dieper niveau (aan gevoelens, gedachten, intuïties) in ons speelt. Die kunnen kenbaar worden gemaakt door gevoelig te worden voor onze lichaamssensaties.

Zo leren we steeds dieper onze gevoelens en lichaamssensaties te ervaren en te doorleven. En zijn we in staat het spoor van onze gewaarwordingen en gevoelens terug te volgen, naar wat ons werkelijk bezighoudt. Wat er werkelijk waar wil zijn, in en door ons heen.

Dat zullen ook vaak gevoelens zijn van pijn en benauwenis, van verdriet en afwijzing. Die vragen om erkenning, om gehoord te worden. Niet op de laatste plaats door onszelf. Pas dan kunnen we er echt voor zijn, in plaats van erdoor te worden bepaald of ervan weg te vluchten. Kunnen we ons verbinden met de energie die daarachter schuil gaat en voelbaar wordt, vanuit de Zijnsstaat.

Voelbaar effect

Door meer en meer vrij bewustzijn te brengen naar ons lichaam en gevoelens bereiken we het volgende:

  • je leert meer ‘present’ te zijn door in contact te blijven met je (hele) lichaam;
  • naar je lichaam te luisteren, want dat is zich eerder gewaar van bijvoorbeeld ‘negatieve’ gevoelens als verdriet, boosheid of angst;
  • je gevoelens waar te nemen zonder oordeel en zonder je erdoor te laten bepalen – dit levert gevoelsmatige verdieping en tegelijk ‘zielerust’ op;
  • door er vervolgens voor de aangedane delen in ons te zijn, zijn we beter in staat tot emotieverwerking en impulsvertraging;
  • je ‘afleidende impulsen’ (sensaties, gevoelens, intuïties, verlangens, gedachten) serieus te leren nemen, erop te reflecteren, voelen wat ze met je doen, wat ze willen.

Instrumenteel voor het bereiken en verdiepen van die voelende staat is aandachtstraining en -regulatie.

Aandachtstraining

Kern van de ‘aandachtsstoornis’ is het verminderd vermogen om onze aandacht te beheersen. Soms zijn we in hyperfocus, dan weer volledig in de wolken of makkelijk afgeleid. Toch is aandacht niet meer dan een spier die getraind kan worden. Net als geheugentraining vraagt dat langdurige inzet en doorzettingsvermogen. Door aandachtstraining te verbinden met de ontwikkeling van bewustzijn van lichaam en gevoelens wordt de inzet echter dubbel beloond.

Therapie en training richten zich nu eens niet direct op het versterken van het taakgerichte neurale netwerk in onze hersenen: het Task-Positive Network, ook wel het Central Executive Network (CEN) genaamd. Dit wordt om verschillende redenen in de wielen gereden door ons Default Mode Network (DMN). Dit laatste neurale netwerk is normaliter actief als we niet iets speciaals doen – aan het dagdromen, fantaseren of herinneren zijn. Het hoort automatisch gedempt of uitgeschakeld te worden als we iets doelgerichts moeten doen – maar niet als je ADHD hebt (zie Bron).

Daarom trainen we vooral zowel dit DMN als de switch en samenwerking met het CEN. Dat doen we door training in twee vormen van aandachtstraining:

  • Focus-gebaseerde lichaamsgerichte meditatie
  • Unfocus-gebaseerde no-mindness meditatie

Focus-gebaseerde meditatie

Bij de eerste vorm brengen we onze volledige aandacht naar wat er in ons lichaam voelbaar is. In een vaste volgorde werken we lichaamsdeel voor lichaamsdeel af en benoemen we wat er zich aandient. Komen er toch afleidende gedachten op, dan nemen we die vriendelijk waar en laten die weer oplossen.

Dit houdt als het goed is onze aandacht volledig gevangen en gericht, terwijl we ondertussen ‘vrij bewustzijn’ creëren op wat er zich dieper in ons aandient. Dit vrije bewustzijn, dat als het ware leest wat ons lichaam te vertellen heeft, benutten we weer tijdens de sessies. Tegelijk trainen we ons in het beheersen van onze doelgerichte aandacht. Ons Task Positive Network dus.

No-mindness (mushin)

De tweede vorm van meditatie passen we toe als we de eerste in redelijke mate onder de knie hebben. Tijdens dergelijke no-mindness of mushin meditatie (zie ook een eerder artikel van mij daarover) oefenen we ons in een open en alerte vorm van aandacht die zich tegelijk juist nergens aan hecht. De ingang is opnieuw het aandachtig ervaren van het lichaam (maar dan als geheel) en sensaties die daarin voelbaar zijn. Geleidelijk laten we deze aandacht als het ware vervluchtigen, terwijl we wel voeling met ons lichaam houden. Zo legen we onze geest, drijven we no-mindness in, openen ons voor alles wat zich mogelijk aandient.

Ook hier laten we afleidende gedachten maar heel oppervlakkig toe, bekijken ze alleen en laten ze quasi energetisch leeglopen in het vacuüm van onze ‘hersenloze’ geest.

Mushin is een manier om juist ons Default Mode Network te ondersteunen, te ontspannen. Het geeft ons ook een manier van ontspanning als we bijzonder onrustig zijn. Dat kan dwangmatige onrust zijn, maar ook onrust vanwege een creatief proces waar we in zitten.

Tegelijk helpt het dit netwerk ook zijn eigen vorm van ‘decentrale intelligentie’ verder te ontwikkelen (waarover later meer).

Het effect van aandachtstraining

De combinatie van totale unfocus-training en gefocuste aandachtstraining zorgt voor een toenemende geestelijke spierkracht. En concreet:

  • versterking van je vermogen tot bewust gerichte en gehechte aandacht;
  • versterking van de creatieve en beschouwelijke capaciteiten van je Default Mode Network en van je intuïtie en verbeeldingskracht;
  • een sterker vermogen bewust te schakelen tussen beide vormen van aandacht;
  • een groter bewustzijn van de staat en de inhoud van je aandacht.

Het laatste stelt je in staat om je aandacht te volgen als die gaat dwalen:

  • Bemerken wanneer je afdwaalt, waarom dat zou zijn (is het een vlucht of is er een verlangen; een associatie of een flits van inspiratie)
  • Waarheen verwijst de afdwalende aandacht? Wat zegt het over wat er in je voorbewustzijn speelt. Hoe kan je dat duiden? Wat wil het je zeggen?
  • Welke dolfijnen zwemmen en spelen er in je rond en welke vraagt de aandacht?

Zo ontwikkel je je bewustzijn in al haar modaliteiten (gewaarworden, voelen, logisch denken en intuïtie), en uiteindelijk vrij bewustzijn op jezelf.

Zelfacceptatie, Zelfliefde en Zelfvertrouwen

Voelende staat en toenemend vermogen tot aandacht en bewustzijn zijn weer instrumenteel voor zelfacceptatie. En uiteindelijk Zelfvertrouwen met een hoofdletter Z: de Z van Zelf of Zijn, Essentie. Dit aspect is om begrijpelijke redenen buitengewoon essentieel, juist bij ADD/ADHD.

Negatief zelfbeeld en zelftwijfel

Als volwassenen met ADD of ADHD kampen we – bewust of onbewust – met de gevolgen van niet aflatende negatieve feedback op alles wat we niet goed doen, niet goed kunnen. Vroeger, maar vaak nu ook nog. Telkens weer gewezen worden op de discrepantie tussen wie je bent en wat je doet – en de idealen, verwachtingen en verlangens van anderen – dat doet iets met je. Een discrepantie die voelt als ‘alsmaar niet kunnen voldoen’, er niet aan kunnen tippen, op de tenen lopen, je evenwicht-, je kern verliezen. Een oeverloze Zee van Ontoereikendheid – in ons zelf.

Die voortdurend negatieve feedback hebben we immers uiteindelijk verinnerlijkt. We geven onszelf voortdurend op de kop. Dat haalt niet alleen alle energie uit het vermogen tot ontvouwing. Het behept je ook met allerlei vormen van reflexmatige zelfzorg om met de daarmee gepaard gaande gevoelens te dealen. Te dealen op een manier die je feitelijk niet verder brengt: zelfverloochening, vermijding en terugtrekking, wegvluchten en jezelf verdoven. Twijfelen aan jezelf, je machteloos voelen, kwaad worden op jezelf en de ander. Of juist compenseren, overmatig je best doen om het toch nog … Of opgeven.

De Zee van Ontoereikendheid

Zijnsoriëntatie betekent dan juist: die Zee van Ontoereikendheid oversteken. De rusteloosheid en lusteloosheid niet meer wegstoppen, maar aanvaarden als een natuurlijke reactie van het kind in ons (en vaak een heel weeshuis). Door dat kind een stem te geven, te laten zeggen (en horen) hoe het zich voelt, komen we in contact met wat er oorspronkelijk achter zit aan goede intenties, levenslust, levenskracht.

Een ADD-cliënt van mij kreeg op zo’n moment het beeld van een vuurtoren als symbool van zijn authentieke stralendheid. Een toren die verborgen gaat in dat kind in hem dat zich ontoereikend voelt. Het stond symbool voor zijn fundamentele goedheid, voor zijn diepste betekenis: zichzelf en anderen richting en levenslust geven. Het her-kennen van die vuurtoren in zichzelf had een diepe emotionele en spirituele uitwerking op hem.

Tegelijk was daar de twijfel. Als die toren, dat kind maar de basis had om op te staan. Die basis bleek ook te vinden in hemzelf, in er voor dat gekwetste kind te zijn dat ten diepste een vuurtoren is. Dat stormen kan doorstaan als het de rotsbodem maar voelt waar het op gebouwd is. De bodem van het Zijn dat alles verbindt.

De vuurtoren

Bijzonder genoeg kwam ook een andere cliënte (eveneens een dromer) diezelfde week met hetzelfde beeld. De vuurtoren als verbeelding van belangrijke zijnskwaliteiten in haar: die van de verbeelding, de gevoelsrijkdom (die ze zo lang niet heeft kunnen toelaten), het kleur kunnen geven en zien in het leven, de helderheid, het richting geven aan zichzelf en anderen.

Om die reden – en omdat het mooi past bij mijn Branding-methode voor burn-out – wilde ik aanvankelijk mijn benadering van ADD en ADHD dan ook graag symboliseren met de Vuurtoren. Symbool voor het thuisbrengen naar wie je eigenlijk bent. Daarvoor maken we niet alleen een overtocht dóór de Zee van Ontoereikendheid. Ook passen we visualisaties toe om direct naar de overkant te reiken. Daar waar ons Huis van Zijn staat, waar ons verhaalt wacht om gehoord en verteld te worden. Twee benaderingen naar de Zijn-staat die elkaar versterken.

Recent schreef ik een artikel waarin ik verdere inkleuring en achtergrond geef aan mijn therapeutische benadering – als Queeste naar Heling. Het begint met de oorsprong van ADD als een tekort aan èchte aandacht – voor jezelf. Dat is meteen de titel:

Èchte Aandacht

Het artikel opent in een nieuw tabblad – kan je dit eerst uitlezen.

Maar werkt het ook?

De vraag die opkomt is, of een dergelijke vorm van therapie ook daadwerkelijk werkt? Niet als subjectieve ervaring – al is dat natuurlijk het allerbelangrijkste – maar objectief aantoonbaar. In aantoonbare effecten op onze neuroplasticiteit en neurologische ontvouwing? Recent wetenschappelijk onderzoek lijkt die vraag te bevestigen.

De effecten van mindfulness

Laten we beginnen met aandachtstraining, het onderdeel dat het meest direct uitwerkt op onze executieve functies. Dus die functies die bij mensen met ADD/ADHD verstoord zijn of haperen. Meditatieve vormen van aandachtstraining zoals ook wij die voorstaan (aangeduid als mindfulness) zijn inmiddels geaccepteerde vormen van therapie voor volwassenen met ADD/ADHD. In dat kader stelt een interessante en uitvoerige literatuurstudie uit 2015: “Mindfulness-based training is an example of an intervention [voor ADHD] that is gaining promising preliminary empirical support and is increasingly administered in clinical settings.”

De vraag is in hoeverre zij ook aantoonbaar effect hebben op onze hersenen. En aantoonbaar kunnen concurreren met medicatie. Het antwoord daarop vanuit wetenschappelijk onderzoek is een steeds duidelijker ‘ja’. Daarover stelt hetzelfde rapport: “Studies of mindfulness in non-ADHD samples support its application to ADHD, particularly based on the purported impact of mindfulness training on attention regulation, executive functioning, and emotion regulation.”

Aandachtstraining blijkt neurologische veranderingen in het brein te bewerkstelligen: “Neuroimaging studies suggest that mindfulness meditation engenders neuroplastic changes in brain areas associated with attentional functioning typically impaired in ADHD.”

De effecten van emotiewerk en zelfbeeld

Een Zijnsgeoriënteerde aanpak is echter breder. Deze is immers tegelijk specifiek gericht op emotieregulatie en zelfacceptatie, en wel op een integrale wijze. Zo gebruiken we juist het lichaam en wat daar aan sensaties en gevoelens merkbaar is, niet alleen als techniek (als focus-punt voor aandachtstraining), maar ook als ingang tot de voelende en Zijnsstaat.

Dat dit nog bredere en diepere impact kan hebben suggereert een zeer interessant onderzoek uit 2017 onder de titel Structural plasticity of the social brain: Differential change after socio-affective and cognitive mental training.

Voor deze studie nam een uitgebreide groep ‘normale’ volwassen proefpersonen gedurende 9 maanden deel aan een intensief programma. Dit programma bestond uit de volgende drie opeenvolgende modules:

  • Presence-Module: mindfulness-gebaseerde aandachts- en waarnemingstraining;
  • Affect-Module: socio-affectieve training, gericht op compassie, omgaan met moeilijke emoties en er voor elkaar kunnen zijn (prosocial motivation);
  • Perspective-Module: socio-cognitieve training, d.w.z. bewustzijn ontwikkelen op zichzelf en anderen en ‘metacognitie’ ten aanzien van het zelfbeeld naar zichzelf toe en begrip van de bedoelingen en overtuigingen van anderen (‘Theory of Mind’).

Elk van deze modules bestond uit een combinatie van dagelijkse training/zelfbeoefening en wekelijkse begeleide (groeps)sessies.

Neuroplasticiteit ‘in motion’

Het onderzoek bewees dat een dergelijk programma een aantoonbare impact heeft op de hersenen. Uit MRI-scans vóór, tijdens en na de trainingsperiode bleek een significante en indrukwekkende impact op het brein. Effecten die eerdere afzonderlijke studies bevestigden en overstegen. De proefgroepen die het complete programma doorliepen vertoonden namelijk een opvallende groei van de dikte van de hersenschors over een diversiteit aan gebieden:

Vergelijkbaar

Het onderzoek bewijst, dat met een multidimensionaal programma van therapie en zelfbeoefening de algehele neuroplasticiteit kan worden verbeterd. Ook neemt de effectiviteit en functionaliteit van een groot scala aan hersengebieden aanmerkelijk toe.

Dat geeft een belangrijke aanwijzing dat ook voor een Zijnsgeoriënteerde benadering als de onze vergelijkbare effecten te verwachten mogen zijn. Inhoudelijk en qua benadering is in deze modules immers een grote overeenkomst te zien met de hierboven aangegeven elementen van onze “Vuurtoren-methode”. Het verschil is, dat bij een Zijnsgeoriënteerde benadering de drie aandachtsgebieden niet sequentieel maar geïntegreerd worden aangesneden.

Zelfbeeld en transcendentie

Wel moet worden opgemerkt, dat onze insteek voor ‘module 3’ meer gericht is op het Zelf en betrokkenheid op het Zijn. Hierdoor zou theoretisch een sterkere impact op de sensomotorische schors en vooral op de achterste pariëtale schors te zien moeten geven. In dit gebied worden zintuiglijke ervaringen bijeengebracht tot één werkelijkheidservaring: wordt ons lichamelijk bewustzijn gecreëerd en ervaren we de begrenzing tussen onszelf, ons lichaam en de wereld. Neurologen nemen aan, dat in dit deel daarmee ook ons geestelijke zelfbeeld wordt gecreëerd. De ervaring een persoon, een ik te zijn, waarmee wij ons identificeren om ons tot onze omgeving te kunnen verhouden. Zie ook mijn artikel over burn-out als spirituele crisis.

Tegelijk is dit het gebied waar aanwijsbare veranderingen plaatsvinden als we een transcendente ervaring meemaken. Onszelf overstijgen. Geen toeval, dat in dit gebied ook het kruinchakra wordt gepositioneerd. Het energiecentrum dat ons verbindt met ons hogere zelf, onze persoonlijke Essentie en de verbinding met het absolute Zijn. Met de Zijnsstaat.

Naar een nieuwe basis in jezelf

Belangrijker is het merkbaar sterkende effect van een dergelijk programma op je alledaagse zelfbeeld en je zelfwaardering. Niet als een van buitenaf ingeprent ‘verbeterd’ cognitief ideaalbeeld van onszelf, maar als daadwerkelijk ervaring te leven vanuit je kern, in je lichaam. Vanuit een hogere ‘executieve functie’.

Dat komt natuurlijk niet vanzelf. Ook de aangehaalde studie ging uit van 9 maanden intensieve training – zelfbeoefening in combinatie met sessies. Het vraagt werkelijke inzet en doorzettingsvermogen. En feitelijk houdt dat na die 9 maanden – quasi het coachingstraject – niet op. Het vraagt Zelfleiderschap om door te zetten.

Naar een nieuw Zelfleiderschap

Zelfleiderschap is meteen ook de vierde dimensie waaraan we werken. Het betekent: de leiding te nemen over jezelf, vanuit jezelf en je diepste ‘essentiële’ verlangens. Natuurlijk zal dat, zeker in het begin, een voortdurende strijd zijn. Het vraagt telkens weer een doorbreken van de innerlijke onrust en lusteloosheid. Maar daar heb je dan ook een coach voor.

Naarmate we echter vorderen, meer kunnen “Rusten in Zijn”, zullen we daarin succesvoller worden. Succesvoller ook in “Doen wat we Willen”. Dat komt, omdat we onze quasi losgeraakte wilskracht steeds meer kunnen verbinden met onze Essentiële verlangens.

Zelfleiderschap is uiteindelijk instrumenteel voor Zelfactualisatie: jezelf vanuit het Kostbare, jouw verhaal, in de wereld brengen.

Benieuwd naar een bevrijdende kijk op ADD/ADHD? Regelmatig presenteer ik mijn webinar “AD(H)D van binnenuit”. Klik hier voor meer!

Webinar

Elementen

We werken Zelfleiderschap en Zelfactualisatie verder uit in vervolgartikelen (zoals in Motivatie en emotie bij ADD) en Zelfleiderschap: doen wat je eigenlijk wil). Op dit punt volstaan we met benoemen wat de hoofdelementen zouden moeten zijn:

  • Onze Zijnskwaliteiten (onze gaven) herkennen en beleven;
  • Onderkennen wat daarbij onze diepste, essentiële verlangens zijn (‘waarom’);
  • ‘Wat’ we (willen) doen verbinden met en voeden uit die verlangens;
  • Onze gebruikshandleiding (‘hoe’) herkennen en implementeren;
  • Onszelf een werkbare structuur geven om optimaal te functioneren;
  • Brainhacks te leren om onze lastigheden beter te hanteren.

Het begint bij jezelf – nu

Dit alles begint met nu duidelijk ‘ja’ te zeggen tegen je verlangen te worden wie je bent. Hoeveel moeite dat ook aanvankelijk kost. Dat begint met de moed de Zee van Ontoereikendheid op te gaan – en door te zetten. Aan de overkant staat die Vuurtoren. Aan die overkant sta JIJ. Nu al.

(c) Gerphil Kerkhof – februari 2019

 

 

Vooruitblik naar volgende episodes

Dit artikel in twee episodes maakt deel uit van een reeks waarin ik mijn visie ontvouw op bewustzijn, aandacht en dromerigheid ten aanzien van wat “Attention Deficit Disorder” wordt genoemd. Voor een volledig overzicht: klik hier. Komende artikelen zullen dieper ingaan op aspecten als zelfacceptatie en zelfbeeld, de kracht van verlangen, neurodiversiteit, meditatie en het waarom (niet) van uitstellen.

Wil je geen artikel meer missen? Abonneer je dan op mijn Nieuwsbrief die je persoonlijk informeert als er weer een publicatie is.

Persoonlijk geïnteresseerd in wat ik voor jou kan betekenen? Elders op deze site vind je meer informatie over wat ik te bieden heb op het gebied van AD(H)D coaching en wat coaching en therapie bij Essential Waves praktisch voor je betekent. Of maak gewoon een afspraak voor een intake/introductie sessie. In mijn praktijk in Haarlem, maar online is ook een prima alternatief – aan jou de keus.