Misschien herken je het wel: een gevoel van beklemming. Een nare mix van gejaagdheid, onrust, onzekerheid en onvermogen. Met alle lichaamssensaties die daarbij horen. Eén die verlamt, je hindert om uit bed te komen, de dingen te doen die je voorgenomen had, mensen te ontmoeten. Je vervolgens overlaadt met zelfverwijt. De Engelsen noemen het anxiety.
In die beklemming is soms nog een zweem voelbaar van de gedrevenheid kort daarvoor. Als een benzinemotor die verzopen is bij het opstarten. Herken je dat? Veel mensen met AD(H)D hebben daar last van. Toch hoeft het niet.
Beklemming … niet iedereen heeft het
Hoewel ik zelf ook met ADD behept ben, ken ik het verschijnsel van een verlammende beklemming nauwelijks. Ik denk dat dat komt doordat ik van jongs af aan gedrenkt ben in de wijsheid van mijn eveneens verstrooide vader: “rustig doorgaan met ademhalen”. Laat dat nou precies zijn dat je moet doen bij een te makkelijk verzuipende motor: meer lucht En minder gas) geven.
Ik moest daaraan denken, omdat juist nu zoveel van mijn cliënten hier echt last van hebben. Misschien heeft het met de tijd van het jaar te maken. Alsof het in de lucht hangt. Spontaan trakteerde YouTube mij opeens óók op een korte maar zeer interessante TEDtalk over het onderwerp, die mij aan deze wijsheid herinnerde. Die over dit gevoel gaat, èn hoe je ermee om kunt gaan. Lucht kunt geven dus.
Dat wil ik graag met je delen. Zodat je weet dat je niet de enige bent – en dat je het kunt overwinnen.
Blijf er even bij
Voordat je kennis neemt van de succesvolle coping strategieën uit dit filmpje die je hierbij in kunt zetten, is het echter belangrijk om eerst even met vol bewustzijn stil te staan bij dit gevoel. Niet er meteen vanaf willen! Ook niet om er helemaal in onder te gaan, zoals maar al te vaak gebeurt. Laat eerst maar even dit gevoel van beklemming toe. Het is zoals het is. De druk op je borst of keel ‘waar’ laten zijn. De verhoogde hartslag ‘aanhoren’. Je hand op de knoop in je zonnevlecht leggen. Misschien ben je ook een beetje misselijk, accepteer het.
Dan te benoemen wat je voelt en er weer even bij te blijven wat dit met je doet. Er als het ware naast te gaan zitten, de hand vasthouden. Dat ìs al lucht geven.
Dat is belangrijk, want het gevoel heeft diepe (angstige) wortels in je en als je het probeert weg te drukken (dekens over je hoofd, jezelf afleiden/verdoven), dan blijft het toch in je omhoog komen, lastig vallen. Tot je het echt – en liefdevol – in de ogen leert kijken. Daarover verderop meer.
Overigens: dit even-bij-je-gevoel-van-beklemming-blijven kan je ook leren dat de achtergrond en aard ervan anders is dan hier beschreven. Er zijn veel redenen waarom mensen dergelijke gevoelens hebben – ook in andere situaties, of zelfs doorlopend. Vaak krijg je dat pas echt door als je je ervoor liefdevol openstelt.
Hunkering
Het kan in dit stadium al helpen je te realiseren dat het automatisme in je dat tot beklemming leidt een verwrongen uiting is van je liefdestendens. Dat wil zeggen: het verlangen (van een kinddeel in je) om een (nog) beter kind te zijn voor je ouders. In de hoop dan (‘alsnog’) de liefde en bevestiging te krijgen die je nodig hebt/had. Naar hunkert. Vanwege die hunkering en ingebouwde machteloosheid zit er daarom zo veel stress en innerlijke druk (‘moeten’) achter.
Dat maakt het er, met je AD(H)D, alleen maar moeilijker op om niet te dissociëren, niet uit je lichaam, je gevoelens, je verlangen/voornemen, het hier-en-nu te stappen. Het herkennen, benoemen en omarmen verzacht het juist. Het doorbreekt je reflexmatige zelfzorg met een begin van zelfliefde.
Kijken!
Als je vanuit deze liefdevolle houding van mededogen je af kunt stemmen op jezelf, op al die gevoelens en lichaamssensaties van beklemming, kijk dan nu eens onderstaand filmpje. Hierin beschrijft Olivia Remes, zoals gezegd, drie effectieve coping strategieën bij anxiety (en vergeet even de suggestie van ‘stoornis’ – noem het wat het is: beklemming):
- Do it badly first (het hoeft niet meteen goed, begin gewoon)
- Forgive yourself (als je fouten maakt, even niet gefocust bent, etc.)
- Having a meaning and purpose in your life (iemand van wie je houdt, je muze, je bedrijf, de planeet, toekomstige generaties; maar ook ‘simpelweg’: het in de wereld brengen van het Kostbare in jezelf).
Ze werken echt, het zijn strategieën die ik in mijzelf herken. Mijzelf (en dankzij mijn vader) in mijn leven heb aangeleerd. Het is fijn als iemand je de woorden en samenhang aanreikt om je dat te doen realiseren en het door te kunnen geven.
Heb je het filmpje bekeken?
De eerste twee zijn eigenlijk heel logisch en helpen je jezelf te ontspannen. Ze zetten je Innerlijke Criticus en Pusher op afstand, dempen je stress, je veel te hoge verwachtingen en eisen aan jezelf. Staan je toe geleidelijk zelfvertrouwen op te bouwen als blijkt dat je eerste Spielerei vaak toch best een goede aanzet is. En iedereen maakt wel eens foutjes, dus waarom jij niet?
Ze worden echter pas méér dan strategieën – en dus ook effectiever – als je ze niet als mantra/confirmatie opzegt tegen jezelf, maar ze echt baseert op gevoelde zelfliefde en zelfacceptatie.
Als extra advies wil ik je nog meegeven, dat het buitengewoon kan helpen om ’s avonds of in de namiddag al te bedenken, en je daadwerkelijk vóór je te zien, hoe je de volgende dag gaat beginnen. Wat je dan wil gaan doen, en héél concreet: welke stap(pen) wil je maken? Zo bereid je je geest alvast voor. Zet je je geest, of beter: je Default Mode Netwerk, alvast op de achtergrond aan het werk. Door dan afstand te nemen, en er een nachtje over te slapen, gaat je creativiteit voor je aan de slag. Zo kanaliseer je a priori de opwinding en energie van de volgende ochtend, tot iets concreets. Misschien aanvankelijk verre van perfect, dat màg, maar gedaan met een zoemende motor van stromend plezier en inspiratie.
Beklemming grondt in Angst en … Liefde
De derde ‘strategie’ boost vervolgens je focus, je inzet – maar echt van binnenuit! Dat werkt zo, omdat je daarmee een zekere zingeving vanuit jouw hart achter je onmiddellijke voornemen legt en daar óók een deel van je energie en aandacht op richt. Dat maakt het dan ook echt lichter.
Dat is anders dan je voornemen van dat moment in je hoofd meteen onrealistisch groot en fantastisch te maken. Het kan bijvoorbeeld al bij kleine dingen: als ik stofzuig doe ik dat óók (uit liefde) voor mijn vrouw. Als ik een artikel schrijf, zoals dit, doe ik dat óók (uit liefde) voor mijn cliënten, en voor de community van mensen om hen heen die ook zo heerlijk AnDDers zijn. En nog sterker, dicht bij huis, voor mijn muze.
Wie zou jouw muze kunnen zijn? Hoe zou het zijn om de grootse dingen die je doet aan haar/zijn voeten te leggen (zelfs als zij/hij er geen weet van heeft)? Je doet dan uit Liefde – een Zijnskwaliteit. En omgekeerd zal jouw Liefde ook weer vol mededogen en dankbaarheid naar jou zijn. Anders is het immers geen Liefde.
Fundamenteel is dus opnieuw: het is jouw LIEFDE.
Vanuit je Zijn
Die krachtlijn van focus en energie trek ik daarmee niet alleen naar vóren uit, tot achter wat ik nu wil/moet doen. Ik kan die ook doortrekken naar achteren, naar wat mij drijft. Deels zijn dat verheven Zijnskwaliteiten in mijzelf, het Kostbare dat in mij is en zich in de wereld wil manifesteren. Zoals die Liefde. Deels is dat ook mijn dierlijke natuur, de nobele jager, het edele roofdier in mij – dat (spelend) toe wil slaan: “nail it!”.
In jezelf kan er dan de RUST èn de beslistheid ontstaan om de zaken op een rijtje te zetten, klaarheid te brengen en te beginnen.
Meer hierover – en over hoe het in ons werkt met motivatie en wilskracht om tòch te doen wat we eigenlijk willen, in relatie tot ADD – kan je lezen in mijn artikel Motivatie en emotie bij ADD.
De Pusher bevrijd
Tot zover coping strategieën. Als zodanig kunnen zij al werken bij opkomende beklemming. Dat gaat echter zoveel beter als we in ons ook de Pusher en de Innerlijke Criticus zèlf in de ogen hebben gekeken. Hoe we onszelf voortdurend opjagen en tegelijk ook weer neerhalen dan wel afremmen, en waarom. Ook deze elementen in ons ontward en bevrijd hebben. Opdat zij transformeren in een Innerlijke Supporter.
De film terugspoelen
Dat vraagt onszelf te brengen naar het moment in ons dat we het verlangen (te doen wat we eigenlijk willen) voelen omslaan in zelftwijfel en lethargie. Waar het essentiële kalme verlangen ontspoort in dwangmatigheid. Pijnlijke, beklemmende momenten vaak, waarin de Pusher in ons zelf ook weer gepusht wordt. Als we tot slot ‘afgeslacht’ worden door de Innerlijke Criticus die zijn lage dunk van ons bevestigd ziet. Meer daarover in mijn artikel Innerlijke vrijheid – de pusher bevrijd.
Duwtje in de rug – door je beklemming heen
Daar te komen zal je aanvankelijk niet eenvoudig afgaan. Vanwege die pijnlijkheid en de natuurlijke, reflexmatige reactie om je daarvan terug te trekken.
Dat vraagt immers intense aandacht en durf om de film terug te spoelen (en de plot te veranderen). Dóór die innerlijke weerstanden en afwerende gevoelens heen. Terug naar waar het eigenlijk mee begon: het verlangen, de gedreven Levendigheid in je, maar nu Rustend in Zijn-wie-je-bent. Het Kostbare in je dat in de wereld wil zijn: je Liefde.
Dat vraagt een duwtje in de rug. Ik ben er dan natuurlijk graag voor je.
© Gerphil Kerkhof | februari 2023
Tot slot
Ben je, mede naar aanleiding van dit en andere artikelen van mij, benieuwd wat ik jou qua steuntje in de rug zou kunnen bieden? Hoe ik jou zou kunnen begeleiden in het ontwikkelen van je vermogen om emoties toe te laten en (alsnog) te verwerken? Tot wat we ook wel emotieregulatie noemen (zie mijn artikel Emotieregulatie, juist om (je) vrij te voelen)? Of verder nog, op jouw Queeste – uit je Beklemming, naar Heling en Groei?
Kijk dan eens op mijn pagina’s over mijn therapeutische benadering van AD(H)D coaching,. Of over de Queeste als proces – en hoe ik daar concreet qua begeleiding (therapeutisch, coachend, creatief en intuïtief) invulling aan geef. Je kunt natuurlijk ook gewoon meteen een afspraak aanvragen voor een eerste sessie/kennismaking. Dat kan zeker ook heel goed online.
Geen artikel willen missen? Abonneer je dan op de Nieuwsbrief – voor een bericht als er weer een publicatie is.