Wat maakt dat de ene slaagt in zijn of haar therapeutisch proces – en de ander halverwege, of eerder, afhaakt? Hoe begeleid je jezelf dusdanig, dat je je doelstellingen haalt: jezelf hervinden, bevrijden, je ware potentie en Zijn in het leven brengen?
Want dat vraagt moed, doorzetten, over je eigen schaduw heen springen. Commitment en opofferingsbereidheid. Of, zoals een vroegere leidinggevende het altijd zo plastisch wist uit te drukken: je ballen op het hakblok durven leggen. Wat betekent dat – voor wie mijn begeleiding zoekt? En hoe help je jezelf daarbij?
“Werkelijk aanwezig zijn betekent van moment tot moment het leven werkelijk leven, aangaan en beleven. Daar is regelmatig moed voor nodig en het betekent dat we moeten kiezen. We krijgen het leven, maar desalniettemin is het nodig dat we ons aan het leven geven, steeds weer precies zoals het zich aandient.” – Chris Kersten.
Op drift geraakt
Voor wie heling en groei zoekt zal het bekend voorkomen. Waar en hoe de reis begint – op of vlak over de rand, zo voelt het – zal het meestal niet een fijne plek zijn om te verblijven.
Zo ook bij mij. Ik was burn-out, en niet weinig ook. Ik wist waar ik tot voor kort nog was, en daarheen wilde, of beter, kón ‘het’ in mij niet meer (terug). ‘Het’ had mij naar dit grensgebied gevoerd. Een gebied tussen een tamelijk comfortabel “hier was ik net nog” en een “daar wil ik zijn”. ‘Het’ in mij wilde dóór, naar wie ik werkelijk altijd al wàs, maar niet durfde te zijn.
Het plaatje hieronder geeft die doortocht grafisch weer:
Over de rand gevallen …
Nog maar een paar maanden daarvoor leek alles nog comfortabel. In de zin van: ik weet wat ik heb, ik ken mezelf zoals ik ben – en best wel succesvol ook. Dat was nu niet meer houdbaar. En achteraf moet ik toegeven: eerder toch ook niet écht. Het voelde achteraf óók verwrongen, vol innerlijke spanning, op mijn tenen lopend, levend met de handrem aangetrokken. Niet bij en vanuit mijzelf. Toch had ik daarmee leren (over)leven, mijn weg gevonden, carrière gemaakt.
Achteraf gezien had ik mijn zwaktes (die later bleek alles te maken hadden met mijn ADD) redelijk succesvol omzeild, dan wel (over) gecompenseerd. Leefde ik volop vanuit mijn overlevingsmechanismen – mijn beperkte versie. Vandaar dat op de tenen lopen.
Nu was ik dus buiten die comfortzone beland, in een schemerig grensgebied dat Nietzsche zo mooi een “furchtbares Hin und Her” (een “verschrikkelijk heen en weer”) noemde. Waar iets moet worden doorstaan en overwonnen: mijn burn-out – uitputting, emotionele moodswings, het verkruimelen van mijn verstandelijke vermogens. Het failliet van mijn compensatie- en verbeteringsprojecten. Alles in mij wilde hier liever niet zijn.
Tegelijk was er de sterke drang om hier doorheen te gaan, voelde ik de aantrekking vanuit wat ik al snel herkende als mijn Essentie. Een drang die sterker was dan de neiging toe te geven, terug te keren, te ‘herstellen’ wat gebroken was.
De branding door, de bergen over
In die beeldspraak die zich toen in mij opdrong, was ik beland in wat ik de branding noemde – die ik dóór moest zwemmen om op mijn kust te komen. Of: in de bergen, die ik over moest steken om mijn bestemming te bereiken. Voor mij was hier, ondanks alles, geen weg meer terug.
Mijn burn-out ervoer ik dan ook daadwerkelijk als een spirituele crisis. Als een roeping nú mijn weg te volgen, naar wie ik werkelijk ben, en hoe en voor wie ik dan wil zijn. Een stem volgend van diep in mijzelf, mijn Essentie. Zeker een liefdevolle Essentie, maar ook één die werkelijk geen moer gaf en geeft om mijn ego, de pijn die ik door moest om wat ik te offeren had. De bergen over te gaan, de branding te trotseren.
Overigens wordt dit tussengebied óók gekenmerkt door gevoelens van opluchting en ontroering. Valleien van plotseling zelfbewustzijn, zelfacceptatie en natuurlijk (zelf)vertrouwen – van “Rusten in Zijn”. Alsof je al even ‘over’ bent. Dat is de andere kant van het ‘heen en weer’. Iedereen die het traject gaat herkent dit, ook in de eerste fasen van het traject dat we met elkaar aangaan. Je Essentie maakt zich gaandeweg voelbaar.
Professionele levenslessen
Al ploeterend heb ik in dit tussengebied geleerd niet alleen mijzelf erover en doorheen te leiden (en te lijden), maar ook geleerd anderen te gidsen. Op mijn manier, vanuit mijn Essentie. Vanuit diezelfde Essentie verbind ik mij met die van mijn cliënten. Ik voel hoe ze zouden kunnen zijn, hoe vrij en levendig, hoe wijs of speels ze nú al eigenlijk zijn. Hun verlangen op reis te gaan.
Dat doe ik inmiddels alweer zeven jaar. In die jaren heb ik zo’n 150 mensen begeleid. Deels werkelijk tot het eind. Tot we beide zeiden, dat wat men verwachtte en hoopte van het traject werkelijkheid geworden was: zelfbewustzijn, innerlijke rust, openheid, richting in het leven, hervinden van jezelf en elkaar. Voor een ander deel haakten mensen echter vroeg of laat, maar in ieder geval voortijdig, af.
Deels onvoldoende match tussen mij (en mijn werkwijze) en de cliënt zijn geweest. Daaraan valt weinig te doen. Deels echter is het een kwestie van mindset – inderdaad: doorzettingsvermogen. Ik heb de afgelopen jaren geleerd, dat niet iedereen die zegt bereid te zijn tot -, te verlangen naar -, zelfbevrijding, ook daadwerkelijk all-the-way wil of kan gaan. Tenminste niet bij mij.
Aanwijzingen dat het hapert …
Aanwijzingen daarvoor kunnen zijn dat men niet bereid is te doen wat (vanuit mijn perspectief) nodig is. Dit uit zich onder andere in:
- Opnames van sessies niet (of te laat) downloaden en ook niet naluisteren, geen zelfbeoefening te doen, geen sessie reflectieverslagen maken – hoezeer ook duidelijk is waarom dat zo belangrijk is (zie ook mijn artikel Kracht: training en zelfzorg voor de geest);
- Bij relatiebegeleiding: meer te reflecteren over wat er schort aan de partner dan op het eigen proces;
- Te makkelijk zijn met het verschuiven of niet nakomen van afspraken en daarvoor geen verantwoordelijkheid en consequenties te aanvaarden.
Daarnaast ook (en meestal in combinatie!): nalaten met meer constructieve zorg met jezelf omgaan, daar ècht stapsgewijs verandering in aan te brengen. Denk aan het blijven toegeven aan verslavingen en/of slechte eet- en slaap/dagritme gewoontes. Of jezelf te blijven (laten) overbelasten. Dat laatste kan trouwens soms óók in ‘positieve zin’ (door jezelf te verliezen in allerlei workshops, retraites, goeroes en andere ‘quick fixes’ erbij, omdat het niet snel genoeg gaat). Tot er geen fut meer overblijft.
Symptomen van iets diepers
Dit zijn natuurlijk allemaal symptomen van iets dat dieper ligt en dat soms heel begrijpelijk is.
Op de eerste plaats is dat het gegeven, dat het best (zelf)confronterend is, een ‘verschrikkelijk heen en weer’. Het ‘verschrikkelijke’ wat je terug doet deinzen komt vooral vanuit (en wordt versterkt door) je eigen angst en/of afkeer voor (bepaalde) onverwerkte en lastige emoties. Ook: voor verandering en voor de implicaties van groeiend zelfbewustzijn. Het is iets waar je, verdragend en verwerkend, doorhéén moet. Hoe (onwerkelijk) mooi het aan de andere kant ook mag lijken, er blijkt al snel geen snelweg naartoe te gaan, laat staan een limo met chauffeur. Het is een hobbel- en slingerweg, en soms dat niet eens – met jou achter het stuur.
Onderweg moeten dingen die comfortabel waren worden losgelaten en moeilijke dingen worden omarmd. Zal je jezelf andere gewoontes van hoe je met jezelf en je leven omgaat moeten aanleren. En soms is die prijs – nu nog – te hoog, of de mate van ellende nu nog te gering (of juist véél te ver doorgeschoten), om de tocht te kunnen aanvaarden.
Naast deze emotionele factor is er namelijk ook een tweede mentale factor, die maakt dat sommigen niet over deze barrière heen komen. Er moet in ons iets sterker zijn dan wat ons tegenhoudt, hier houdt of terug doet verlangen naar ‘waar we (zo net nog) waren’. Dan hebben we het over die eerder genoemde “mindset” – en daar kom ik verderop uitgebreid op terug.
Onze mindset bestaat uit drie categorieën, die elk geen gegeven zijn, maar ontwikkeld kunnen worden, van beperkend naar verruimend, van zwak naar krachtig. Namelijk: 1) onze normen, waarden en overtuigingen (ook over onszelf, denk aan zelfwaardering, zelfrespect), 2) onze mentale vermogens (wilskracht, voorstellingsvermogen, geweten, verantwoordelijkheidsbesef en zelfbewustzijn) en daar bovenop 3) de eigenschappen of ‘gewoontes’ die ons maken tot effectieve mensen, ook: effectieve zoekers naar onze Essentie, elkaar – die we ons gaandeweg eigen maken of al eigen hebben gemaakt. Over die laatste categorie verderop meer.
Doorgaan is een keuze
Natuurlijk vraagt het soms geduld om mensen te laten wennen aan mijn manier van werken en het zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun groeiproces. Het (met de nodige zelfcompassie) willen overwinnen van hun innerlijke weerstand. Het overwinnen van de terugslag die er óók kan zijn (zie ook mijn artikel over de Terugslag).
Daar help ik zeker bij, coachend en onderzoekend, wegen banend naar binnen. Tòch, vroeg of laat komt het erop aan. Zal er ècht iets moeten gebeuren, want een bekend spreekwoord zegt immers: “als je blijft doen wat je deed, blijf je krijgen wat je kreeg”. Dan draal je, deins je terug òf ga je het aan. Dan hapert òf versnelt het proces zich – en liever natuurlijk het laatste.
Reflectie
Dat gegeven dwingt mij tot reflectie: wat maakt dat de één die bergen daadwerkelijk over komt, terwijl de ander halverwege opgeeft en terugglijdt (om eventueel later/elders nog weer eens een poging te wagen)?
Die reflectie is enerzijds van belang om te leren hoe ik cliënten effectiever kan helpen de juiste mindset te ontwikkelen voor dat proces. En anderzijds, als dat niet lukt, het traject zelf vroegtijdig af te breken. Om niet meer tijd en geld te besteden aan een traject dat uiteindelijk, voor nu, niet voldoende oplevert.
Dat is ook voor mij van belang. Naarmate ik ouder word zal de tijd die ik aan cliënten kan (en wil) geven beperkter worden, terwijl de vraag groeit. Ik zal mijn tijd en aandacht nog meer en beter moeten richten op wie potentie heeft met hoe ik werk – wat bijdraagt aan mijn eigen voldoening in mijn werk. Dat vraagt van mij echter óók een verandering bij mijzelf. Zoals soms het nemen van een moeilijk maar eerlijk besluit, om er voor nu even een punt achter te zetten. Of een komma. Daarmee ook: over mijn eigen schaduw heen springen. Niet te blijven ‘redden’ en rekken, maar te concluderen dat het mogelijk te vroeg is, of ik niet de juiste man. Trajecten, mensen voor nu dus ‘op te geven’.
Wat maakt dan de mindset van effectieve zoekers?
Terugkomend op die tweede mentale factor: om welke aspecten van de vereiste mindset gaat het dan? Daarvoor haak ik aan bij de zeven gewoontes (‘habits’) die Stephen Covey beschreven heeft in zijn boek The 7 Habits of Highly Effective People. Een boek dat gerekend wordt tot de meest invloedrijke boeken op het gebied van persoonlijk (zelf-) leiderschap en management.
Dat klinkt misschien gewaagd, want mensen die begeleiding zoeken bij uitdagingen als ADD of burn-out zullen zichzelf niet meteen als effectief of succesvol ervaren. Het is echter belangrijk te onderkennen dat, in de visie van Covey, een gewoonte (of eigenschap) ontstaat of versterkt door te gaan handelen, doen, leven, vanuit een bepaalde instelling of intentie die je als uitgangspunt aanvaardt in jezelf. Van waaruit je bijvoorbeeld begeleiding zoekt en aan jezelf wil werken. Totdat het een eigenschap van je wordt.
De zeven gewoontes van wie de bergen over komt
Stephen Covery onderscheidt 7 van dergelijke gewoontes of eigenschappen. Tezamen vormen zij (de 3e categorie van elementen in) je mindset voor in mijn ervaring succesvolle zoekers naar persoonlijke en spirituele ontwikkeling. Die ik dus ook herken in mensen die optimaal baat hebben gehad van mijn begeleiding.
Kort samengevat komt Covey tot de volgende rangorde:
Voor dit artikel beperk ik mij even tot de eerste drie gewoontes. Deze liggen ten grondslag liggen aan het ontwikkelen van je onafhankelijkheid (autonomie), ter “overwinning op jezelf”:
- Gewoonte 1: Wees proactief
- Gewoonte 2: Begin met het eind in gedachten
- Gewoonte 3: Belangrijke zaken eerst
De omvattende 7e gewoonte: het scherp houden van de zaag, staat in deze context voor de gewoontes die ik je vraag te ontwikkelen om je proces mogelijk te maken (zie de paragraaf over Aanwijzingen), zoals zelfbeoefening en zelfreflectie. Ik schreef daar ook eerder over in mijn artikel Kracht: training en zelfzorg voor de geest. Zij zijn voor je helingsproces echter zo belangrijk, dat ze in dit kader samenvallen met gewoonte 3: belangrijke dingen eerst.
Gewoonte 3: Belangrijke dingen eerst!
Zij vallen in mij ervaring daarom ook niet toevallig samen met de symptomen als het mis gaat (zie onder Aanwijzingen). Als de zelfwerkzaamheid die voor het proces essentieel is (werken aan het herverbinden met je lijf en gevoelens, de ontwikkeling van vrij bewustzijn en zelfreflectie, het nakomen van afspraken) in het slop raakt, dan raakt dat de 3e eigenschap: prioriteit geven aan belangrijke zaken. Vandaar dat we daarmee beginnen.
In de visie van Covey gaat het bij belangrijke zaken om dingen die belangrijk zijn, maar niet dringend. Er zit geen externe (tijds)druk op, het belang zit eerder bij en in jezelf. Het zijn wèl zaken die, als je ze oppakt en er ruim tijd en aandacht aan geeft, een diepe fundamentele impact kunnen hebben op je leven, je functioneren, je effectiviteit, je relaties, je zinbeleving, je geluk, etc. Persoonlijke en spirituele ontwikkeling is bij uitstek belangrijk-maar-niet-dringend.
Hij noemt ze – binnen een matrix van belangrijkheid versus dringendheid – Kwadrant II zaken. Ze concurreren met dringende en niet-belangrijke zaken.
- Dringende zaken hebben de neiging om je leven en ruimte helemaal op te slokken, zodat je alleen nog maar branden aan het blussen bent.
- Onbelangrijke zaken, zoals ter ontspanning en vermaak, kunnen een welkome afleiding zijn om dringende en echt belangrijke maar lastige zaken voor je uit te schuiven.
Tenminste, als je niet over de gewoonte of eigenschap van “Belangrijke zaken eerst” beschikt. De eigenschap om doelbewust en van binnenuit (vanuit je vrije wil) te werken en leven vanuit wat er belangrijk is voor je. Daar ruim baan aan te geven in termen van tijd en aandacht.
De gebruikelijke uitvluchten
Dat het bij mijn cliënten soms mis gaat, lijkt vooral aan een gebrek aan discipline en wilskracht te liggen. Ten onrechte!
Vaak wordt bijvoorbeeld ADD zelf aangevoerd als argument waardoor mensen afgeleid zijn om zich aan zelfbeoefening te wijden. Of niet tijdig begonnen zijn aan een sessie reflectieverslag. Dan wel plotselinge vermoeidheid voelen om de sessie van de volgende dag nog aan te kunnen. Of toch weer grijpen naar de gebruikelijke verslavingen. Toch weer zoveel dringends te doen te hebben, dat er geen tijd overgebleven is voor …
Op zich allemaal indicaties dat het even lastig is. Het zijn dan echter juist momenten waarop je zou moeten antwoorden met introspectie, zelfbeoefening en dóórgaan, want dit is wat je verwachten màg (zie ook mijn artikel Terugslag – en toch moedig voorwaarts).
Discipline en wilskracht
Het is in de kern dan ook geen kwestie van (gebrek aan) discipline of wilskracht. Wat ik al eerder aangaf in mijn artikel Motivatie en emotie bij ADD: er is op zich niets mis met de wilskracht van mensen met ADD (noch met mensen die in een burn-out beland zijn). Integendeel.
Covey schrijft daarover: “De meeste mensen verwijten zichzelf gebrek aan discipline. Ik geloof niet dat dat het geval is.” Er is iets anders nodig dat je helpt om door de lastigheid héén te gaan, en dat is motivatie. In Covey’s woorden: “Het basisprobleem is dat ze niet genoeg doordrongen zijn van hun eigen prioriteiten. Ze hebben eigenschap 2 onvoldoende geïnternaliseerd.” Met andere woorden: ze zijn te weinig doordrongen van het belang (van wat er nodig is) vanuit wat ze ècht willen.
Gewoonte 2: Begin met het einde in gedachten!
Om succesvol en effectief te zijn in je persoonlijk ontwikkelingsproces zal je dus je intrinsieke motivatie daartoe moeten boosten. Waartoe doe je dit?
Dat doe je op de eerste plaats door je verbeeldingskracht en je essentieel verlangen aan te boren, om helder te krijgen wat je ècht wil. Een vrij mens zijn, iemand die op een effectieve en leven-verrijkende manier met zijn ‘mind’ en gevoelens kan omgaan. Zijn relatie kan begrijpen als een ruimte waarin partners elkaar behalve een fijn leven in verbondenheid ook een ruimte bieden tot wederzijdse inspiratie en groei. Om maar wat te noemen.
Daarvoor is het belangrijk om, in de taal van Covey, helder te krijgen wat de drijvende principes zijn die je in je beoogde vrije staat zou willen omarmen. Daar maakt Zelfbewustzijn in zijn verschillende betekenissen zeker deel vanuit. Maar ook de verloren gewaande Zijnskwaliteiten die tijdens sessies boven komen drijven. Denk aan Speelsheid, Vrijheid, Moed en Verbondenheid.
Gedurende je reis naar binnen worden deze principes geleidelijk helderder, juist ook dankzij ‘doen wat nodig is’. Het is daarom belangrijk om jezelf steeds te herinneren waarom dit alles belangrijk is – van binnenuit!
Compensatie- en verbeteringsprojecten
Beginnen met het einde in gedachten als eigenschap opent zeker ook de dwaalweg naar de vele compensatie- en verbeteringsprojecten die mensen al eerder hebben ondernomen. Projecten waarbij je probeert kanten van jezelf te maskeren of te ‘overwinnen’ door ‘anders te doen’. Quasi als een afslankproject – met idealen vanuit de buitenwereld als leidend principe. Zoals ‘normaal’ worden als je ADD hebt. Of ‘grenzen stellen’ als je burn-out bent geraakt.
We weten dat dit soort projecten je eerder verder weg van je vrije versie voeren èn zich slecht verhouden tot je intrinsieke motivatie. Ze zijn:
- re-actief (in antwoord op de omgeving, verwachtingen van anderen, wat hoort – of onze aannames daaromtrent) en niet echt van binnenuit;
- vaak ook de stok waarmee je Innerlijke Criticus je opjaagt en weer met je afrekent;
- eerder gebaseerd op wat je niet wil dan op wat je eigenlijk wil. En het woordje ‘niet’ is erg moeilijk voor ons bewustzijn.
Het gebeurt dan uiteindelijk ‘gewoon niet’, lukt tot onze frustratie wéér niet, waardoor ons gevoel van eigenwaarde en Zijn eerder verder uit zicht raakt.
Een belangrijke reden waarom mensen halverwege falen is, dat ze een traject te lang blijven aangaan om ergens vanaf te raken. Daarom is het zo belangrijk om juist je ADD, juist je burn-out, te omarmen. Zelfbewustzijn begint bij acceptatie hoe het is, precies zoals het is. Het goud ligt juist daarin verscholen. Of zoals Leonard Cohen zo mooi zingt, het zijn de scheuren waar het licht doorheen komt.
Het ons voorstellen, willen en doen van onze Queeste naar heling en Zelfbewustzijn zal dan ook eerder gebaseerd moeten zijn op een dieper liggende gewoonte of eigenschap: één die Covey Proactiviteit noemt.
Gewoonte 1: Wees proactief!
De essentie van waar het bij Zijnsgeoriënteerde persoonlijke ontwikkeling om draait is: zelfbewust, volwassen worden. Je niet langer te verschansen achter je overlevingsmechanismen. Achter een reactieve manier van ondergaan en slachtofferschap. Je leven laten beheersen door de gebeurtenissen en situaties om je heen, je onbestemde gevoelens, onverwerkte pijn of je veronderstelde tekortkomingen.
Het gaat erom nu te willen (gaan) leven vanuit wat er in en dóór jou in het Leven, in de Wereld wil zijn. En van daaruit te doen wat nodig.
Dat is tegelijk ook de kern van deze eerste gewoonte, die ten grondslag ligt aan het ontwikkelen van onafhankelijkheid. Covey roept ons op, om ons minder bezig te houden met onze “cirkel van betrokkenheid”, en méér met onze “cirkel van invloed”. Met datgene waar we wél iets aan kunnen doen en wat, als we daarin consequent en effectief zijn, daadwerkelijk op de mensen/relaties om ons heen ten goede kan uitstralen. Dat is op de eerste plaats onszelf. Ons Pad dus van bewustwording, individuatie, zelfbevrijding en zelfleiderschap.
Dat vraagt om commitment, onszelf daartoe verbinden en verplichten. Dus af te zien van verontschuldigingen en slachtoffergedrag.
Die verplichting en verbinding geldt op de eerste plaats onze eigen kern, ons persoonlijke Zijn, Essentie. Benieuwd te zijn naar en ons openstellen voor wat er in en door ons geleefd wil worden – wat dat ook is. Dat blootleggen en ons daarmee verbinden, daar is al het werk dat we doen op gericht.
Wat betekent dat voor jou?
Natuurlijk zal ik zo nodig blijven beklemtonen hoe belangrijk zelfbeoefening en zelfreflectie zijn voor je proces. Net als het aangaan van de weerstand daarbij, op de terugslag die vaak optreedt. Net als de juiste cadans voor je sessies. De kans is groot dat je gaat merken, dat de noodzakelijke conditie om over de bergen te trekken ontstaat door in beweging te komen en te blijven. Desnoods een tandje bij te zetten. Zo ontwikkel je gaandeweg de mindset om dóór te gaan.
Ontwikkelt zich echter ondanks alles te weinig proactiviteit – teveel reactiviteit? Teveel compensatiedrang en te weinig bevrijdingsverlangen? Wordt er te weinig innerlijke bestemming gevoeld? Dan zullen we, vroeg of laat, samen het proces tot dusver evalueren.
Buigen voor je proces, je Zelf
Mogelijk zal dan, op dit vlak van proactiviteit, een buiging moeten worden gemaakt. Een buiging voor je proces, wat figuurlijk kan, maar ook letterlijk alsnog tot een doorbraak kan leiden. Daarbij denk ik aan de Devotie-meditatie die mij geleerd is (en die ik persoonlijk moeilijk vond). Dit is een buigingsmeditatie vanuit zittende positie. Om te beginnen stem je je af op je lichaam, je gevoelens, je staat van zijn. Van daaruit breng je je handen voor je borst/hart en neemt een innerlijke houding van devotie en eerbied aan. Dan spreek je de volgende mantra uit:
“Ik stem mij af op de mogelijkheid van zelfrespect en zelfwaardering
en op de realisatie van het Kostbare dat ik vertegenwoordig.”
Het Kostbare staat daarbij voor je persoonlijke Essentie, en dieper nog voor het Zijn (noem het Fundamentele Goedheid of het Goddelijke) dat dóór jou heen, als mens, in de wereld wil zijn. Daar buig je dan voor – heel rustig, eerst de kin naar je borst, en dan dóór tot je hoofd de grond raakt.
Dan kom je omhoog en voel je na wat het buigen voor wat er in jou is met je deed. Eventueel buig je vervolgens nog eens voor wat er moeilijk aan was. Of voor dat deel in je waarvan je vindt dat het geen respect verdient. Tot je echt de verbinding en verplichting – overgave – volledig voelt.
Overgave en (zelf)acceptatie
Samenvattend is effectief werken aan heling en persoonlijke ontwikkeling, aan zelfbewustzijn, een spiritueel proces: vanuit je “Spirit”, in meerdere betekenissen. Vanuit overgave en (zelf)acceptatie, maar anders dan je misschien zou denken. Het betekent niet: je overgeven aan een proces van ‘verbetering’, geleid door iemand die het beter weet. Noch jezelf als slachtoffer neerleggen bij je ’tekortkomingen’, waar je vanaf geholpen wil worden. Het vraagt je om jezelf te richten op wat er voorbij jou en je lastigheden in je leeft en via jou in de wereld wil zijn. Dát als uitgangspunt, begin en bestemming, alfa en omega nemen. Overgave en toewijding aan je Pad. Jij kiest.
Wat betekent buigen voor mij?
Voor mij betekent het óók: linksom of rechtsom te buigen voor jouw proces. Je hierin te begeleiden tot zover mij dat gegeven wordt. Aandacht besteden aan de ontwikkeling van je mindset. Soms ook: in het proces meenemen van ‘deelgenoten’ in jouw verstrikking – de partner. Maar als het niet anders kan, dan zal ook ik moeten buigen voor jouw proces, als dat voor jou nu toch te moeilijk of te vroeg blijkt. Te buigen voor de kwaliteit van Liefde en Zachtheid die dan juist even doorsnijdend moet zijn, ook naar mijzelf toe. Dat wil zeggen: gezamenlijk lessen te trekken èn desnoods (voorlopig) afscheid te nemen.
© Gerphil Kerkhof | mei 2024
Tot slot
Ben je, mede naar aanleiding van dit en andere artikelen van mij, benieuwd wat ik jou zou kunnen bieden? Hoe ik jou zou kunnen begeleiden in jouw Queeste naar Heling en Groei??
Kijk dan eens op de pagina’s over mijn therapeutische benadering van burn-out en AD(H)D coaching. Of over de Queeste als proces – en hoe ik daar concreet qua begeleiding (therapeutisch, coachend, creatief en intuïtief) invulling aan geef. Je kunt natuurlijk ook gewoon meteen een afspraak aanvragen voor een eerste sessie/kennismaking. Dat kan zeker ook heel goed online.
Geen artikel willen missen? Abonneer je dan op de Nieuwsbrief – voor een bericht als er weer een publicatie is.